Εκδήλωση για τα 160 χρόνια του “Χρονικού” του Κ. Σάθα

ΓΑΛΑΞΕΙΔΙ,  Σάβ. 22 Νοέμβρη : 

ΕΚΔΗΛΩΣΗ για τον ΚΩΝ. ΣΑΘΑ, 160 χρόνια απ’ την 1^η έκδοση του περίφημου ‘‘ΧΡΟΝΙΚΟΥ’’ του

Συνομολογώντας την άποψη του Κ. Θ. Δημαρά «ότι η νεοελληνική γραμματεία τρέφεται από ύλη την οποία τής έχει προσφέρει ο Γαλαξειδιώτης ιστοριοδίφης», οι συμπατριώτες δεν άφησαν να περάσει η επέτειος των 160 χρόνων απ’ την 1^η έκδοση του περίφημου Χρονικού.  Το  έγραψε ο ιερομόναχος Ευθύμιος, της ι.μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος το 1703, το ανακάλυψε σε μια κρύπτη στα ερείπια της μονής ο δευτεροετής τότε – 1864 φοιτητής της Ιατρικής Κ. Σάθας και κάνοντας καθοριστική για τη ζωή του στροφή, ύστερα από σχολαστική επιμέλειαν, το εξέδωσε το 1865.

Στον κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, του πάλαι ποτέ υποκ. ΕΤΕ Γαλαξειδιού (για να θυμόμαστε, τι μας έκλεισαν και κλείνουν, οι θιασώτες ανάπτυξης κι αποκέντρωσης…) νωρίς το βράδυ του περ. Σαββάτου, ο περίφημος Γαλαξειδιώτης ιστορικός ερευνητής, απ’ τους σημαντικώτερους νεοέλληνες ιστορικούς, καθώς κι από τους πρωτοπόρους των νεοελληνικών ερευνών και θεμελιωτής των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών στην Ελλάδα, είχε την τιμητική του. Παρουσιάστηκε το ασύλληπτο έργο του, εξάρθηκε η προσφορά του, επισημάνθηκαν οι δυσκολίες που αντιμετώπιζε, προσπαθώντας να εντοπίζει σε Αρχεία και Βιβλιοθήκες των ευρωπαϊκών πρωτευουσών κι ιστορικών πόλεων, κώδικες, χειρόγραφα και κάθε είδους ελληνικού ενδιαφέροντος τεκμήρια για 50 χρόνια, αναλύθηκε η συνθετική επιμελημένη εργασία του απ’ τον εντοπισμό ως την έκδοση σε βιβλίο καθενός και τα προβλήματα υγείας που απέκτησε εργαζόμενος. 

Για το εναρκτήριο εκδοτικά έργο του, το Χρονικόν, αναφέρθηκε ότι διαβάστηκε και είχεν ιδιαίτερην απήχηση, στο αθηναϊκό πρώτιστα κοινό του 19^ου αι..  Της παρουσίασής του, ο Σάθας κάθισε, συνέθεσε και προέταξε 190σέλιδην «Ιστορία Αμφίσσης, Ναυπάκτου, Γαλαξειδίου, Λοιδορικείου και των περιχώρων από των αρχαιοτάτων μέχρι των καθ’ ημάς χρόνων μετά προλεγομένων και άλλων ιστορικών σημειώσεων…». Όπως επισημάνθηκε, αυτή η επετειακή έκδοση αποτελεί την έναρξη ενασχόλησης και την επιστημονική θεμελίωση της Ιστορίας του τόπου μας, πρωτοπόρος της υπήρξε ο Κων. Σάθας! Απ’ τις ανακαλύψεις και τις συνδρομές που παρείχε σε άλλους ερευνητές, προήλθε κι αναγνώστηκε στην εκδήλωση βιογραφικό για τον σπουδαίο καπετάνιο- αγωνιστή της Επανάστασης, τον επίσης Γαλαξειδιώτη Ηλία Φούντα. Στο κείμενο αυτό μαρτυρείται με λεπτομέρειες η έναρξη της Επανάστασης στη Ρούμελη, ταυτόχρονα σχεδόν με την Πάτρα!

Την ομιλία ολοκλήρωσαν αναφορές στα όσα έκαμαν Γαλαξειδιώτες και Αμφισσείς για να τιμήσουν τη μνήμη του μεγάλου αυτού ερευνητή και σχόλια για την άτυχη μοίρα του προσωπικού του αρχείου. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο πρόεδρος κοινότητας Γαλαξειδίου κ. Σπ. Μπαρλιακός, ο πρ. Δήμαρχος κ. Δ. Κουτονιάς, ο πρ. αντιδήμαρχος και νυν δημοτικός σύμβουλος κ. Αθ. Τσονάκας, ο πρόεδρος  τοπικού συμβουλίου κοινότητας Γαλαξειδίου κ. Κ. Ζέρβας  και πολλοί/ές εκλεκτοί συμπολίτες, έτοιμοι να συνεισφέρουν και να συμπληρώσουν, με όσα κατέχουν για τον τιμηθέντα άνδρα. Την ομιλία έκαμε ο Δημ. Χ. Παλούκης.  Την προβολή διαφανειών  επιμελήθηκε κι ανέγνωσε κείμενα, ο  Γιάννης Κολιαβάς, βοήθεια στην τεχνική κάλυψη προσέφερε ο Γιάννης Κουλός. Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στη δραστήρια κ. Μαρία Χαραλάμπους για τις δράσεις και πρωτοβουλίες της, όπως και στη διοργάνωση της παραπάνω εκδήλωσης .