Τι οδηγεί στην ανάπτυξη του λαϊκισμού

Τις αιτίες ανάπτυξης του λαϊκισμού ανέλυσε κατά τη διάρκεια της ομιλίας στο πλαίσιο του 4ου Οικονομικού Φόρουμ Δελφών ο Στάθης Καλύβας, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Την ομιλία του κ. Καλύβα προλόγισε ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής», Πάσχος Μανδραβέλης.

Ο καθηγητής αφού πρώτα αναφέρθηκε στον ορισμό του λαϊκισμού, τόνισε πως κυρίως η ανάπτυξη του αποδίδεται σε οικονομικές αιτίες. «Τα οικονομικά σοκ προκαλούν πικρία και αυτό προκαλεί συμπεριφορές λαϊκισμού» τόνισε ο κ. Καλύβας, διερωτώμενος ταυτόχρονα «εάν επιλύσουμε τα οικονομικά προβλήματα θα επιλύσουμε και τον λαικισμό.».

Ο κ. Καλύβας επισήμανε πως τα πράγματα δεν είναι απλά, προκειμένου να απαντήσει κάποιος στις αιτίες του λαϊκισμού.

Πρώτο ερώτημα για το οποίο διερωτήθηκε ο κ. Καλύβας ήταν το εξής «εάν τα αίτια είναι μόνο οικονομικά, γιατί ταυτόχρονα με τον λαϊκισμό αναπτύσσεται και ο εθνικισμός;»

Δεύτερο ερώτημα που έθεσε ο καθηγητής: «εάν η αντίδραση είναι απέναντι ελίτ γιατί οι πολιτικοί που επιλέγονται, όπως ο Τραμπ, ανήκουν σε αυτήν.»

Τρίτο ερώτημα που έθεσε ο καθηγητής: «γιατί υπάρχει διχοτομία ανάμεσα στα πολιτιστικά και αγροτικά κέντρα;».

Τέταρτον, ο κ. Καλύβας διερωτήθηκε γιατί ο λαϊκισμός έχει εμμονή με την μετανάστευση και πέμπτο ερώτημα που έθεσεήταν σχετικάμε την μη πολιτική διάσταση τού λαϊκισμού που δημιουργεί κινήματα όπως αυτά κατά του εμβολιασμού.

Στη συνέχεια, ο κ. Καλύβας επισήμανε πως υπάρχουν πολλές πτυχές του λαϊκισμού που δεν έχουν να κάνουν με τη οικονομία.

Ο καθηγητής πρότεινε δυο δρόμους για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ο πρώτος αφορά τη διάσωση της οικονομίας ενώ ο δεύτερος στο μαρξιστικό επιχείρημα ότι οι άνθρωποι πιστεύουν σε πράγματα που είναι λάθος, επειδή δεν τα κατανοούν.

Όπως ανέφερε «υπάρχει συσχετισμός μεταξύ του πιστεύω ότι η ελιτ είναι κακιά και της ανόδου του ίντερνετ. Η τεχνολογική επανάσταση δημιουργεί αυτά τα αποτελέσματα».

Ο Καθηγητής τόνισε πως αυτό έχει να κάνει αφενώς με την ιδέα συντονισμού της δυσαρέσκειας (αγανακτισμένοι, κίτρινα γιλέκα) και αφετέρου ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ότι στο ιντερνετ τους λένε την αλήθεια.

Καταλήγοντας ο κ. Καλύβας επισήμανε πως «ο ψυχρός πόλεμος σκότωσε τον ανταγωνισμό μεταξύ της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του σοσιαλισμού. Ο λαϊκισμός το φέρνει αυτό στο προσκήνιο».