Η θέση της ΛΑ.ΣΥ. Δελφών για το Τ.Π.Σ.

Τοποθέτηση από τη Λαϊκή Συσπείρωση Δήμου Δελφών

Ο χωροταξικός σχεδιασμός δεν είναι μια ουδέτερη τεχνοκρατική διαδικασία, ακριβώς επειδή καθορίζει χρήσεις γης: Τι και που μπορεί να γίνει κάτι ή να μην γίνει. Αφορά συνολικά την οργάνωση του κοινωνικού χώρου μέσα στα πλαίσια τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά που υπάρχουν τη δεδομένη στιγμή. Το ερώτημα είναι ποιος αποφασίζει, με ποια κριτήρια και σε όφελος τίνος, με τι προτεραιότητες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Από αυτή την άποψη αφορά τον καθένα μας και μάλιστα επηρεάζει τις ζωές μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν λάβουμε υπόψη μας την ελληνική εμπειρία όπου οι αλλαγές, αναθεωρήσεις του σχεδιασμού παίρνουν δεκαετίες και κάτι στραβό ή λάθος δεν μπορεί να διορθωθεί άμεσα. 

Στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, κύριος του έργου είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το οποίο θα κάνει τις οριστικές εγκρίσεις και παραλαβές. Το Υπουργείο είναι που έχει ορίσει τις κατευθύνσεις που θα έχουν τα ΤΠΣ, όχι στο κενό, αλλά εναρμονισμένες στις πολιτικές της κυβέρνησης και του αστικού κράτους. Και αυτές οι πολιτικές και προτεραιότητες εξειδικεύονται στο Γενικό, το Περιφερειακό και στα επιμέρους Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια. Ένας τέτοιος χωροταξικός σχεδιασμός εντάσσεται και υποτάσσεται αντικειμενικά στους νόμους της αγοράς και της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων. Είναι άρρηκτα “δεμένος” με την εμπορευματοποίηση της γης και τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, γι’ αυτό και ο Δήμος μας χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία των δραστηριοτήτων εξόρυξης, ΑΠΕ και υδατοκαλλιέργειας. Και όλα αυτά πάνω στο υπόβαθρο του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο για κάθε λογής μεγαλοεπιχειρηματίες που πάνε να κερδοσκοπήσουν με τη γη, έχοντας πλέον το έδαφος στρωμένο νομοθετικά και ψηφιακά. Αυτά αποτελούν την γενική φιλοσοφία του σχεδιασμού, ενώ στην περίπτωση του Δήμου Δελφών υπάρχουν επιπλέον και ειδικά καθεστώτα προστασίας περιοχών (αρχαιολογικοί χώροι, περιοχές NATURA, δελφικό τοπίο, κλπ) που λαμβάνονται υπόψη. 

Πάνω σε αυτά βάσισαν οι μελετητές την πρώτη φάση του ΤΠΣ Δελφών που παρουσίασαν την Δευτέρα 10 Νοέμβρη στην Άμφισσα. Πρόσθεσαν επιπλέον την χωροθέτηση περιοχών τουριστικών δραστηριοτήτων ήπιων, εναλλακτικών ή όπως αλλιώς τις ονομάζουν για το κεφάλαιο στον τουρισμό, ανεξάρτητα αν τελικά προχωρήσουν ή όχι τέτοιες επενδύσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι σχετικές προτάσεις που κατέθεσε η δημοτική αρχή Δελφών. 

Προφανώς κι ένας τέτοιος σχεδιασμός περιλαμβάνει κάποια ζητήματα κοινωνικών λειτουργιών των πόλεων και των χωριών, όπως κοινόχρηστοι – κοινωφελείς χώροι, ανάγκες λαϊκής στέγης, κοινωνικές υποδομές που χρειάζονται. Κάποια περιγράφονται αδρά στα σχέδια και την παρουσίαση που υποθέτουμε θα εκφραστούν πιο αναλυτικά στην Β’ φάση, ενώ υπάρχουν και στις προτάσεις της δημοτικής αρχής. Το ζήτημα είναι ότι δεν βρίσκονται σε προτεραιότητα, που θα έπρεπε κατά την άποψή μας από κει να ξεκινά ο όποιος σχεδιασμός. 

Επιπλέον, για πολλά προβλήματα δόμησης, αρτιότητας, κλπ, που έρχονται απ’ το παρελθόν με το υφιστάμενο καθεστώς του πολεοδομικού σχεδιασμού και έχουν επισημανθεί από τις Κοινότητες και τους δημότες, καλλιεργείται τον τελευταίο καιρό η εντύπωση, και από την δημοτική αρχή, πως με το ΤΠΣ θα αντιμετωπιστούν. Εμείς δεν είμαστε και τόσο αισιόδοξοι γι’ αυτό, δεδομένου του γενικότερου πλαισίου που εκπονούνται τα ΤΠΣ, τον υπερκείμενο σχεδιασμό δηλαδή, παρότι φαίνεται να επιλέγεται το “ήπιο” σενάριο που δίνει περισσότερες επιλογές παρέμβασης. 

Τέλος, τα δεδομένα που πρέπει να λάβει υπόψη του κανείς για να μελετήσει τις προτάσεις είναι πολλά, εξειδικευμένα πολλές φορές και τα σχέδια αναρτήθηκαν μόλις την Δευτέρα 10 Νοέμβρη στην πλατφόρμα του Υπουργείου. Παρ’ όλ’ αυτά, το Υπουργείο δίνει προθεσμία να γνωμοδοτήσουν οι ενδιαφερόμενοι μέσα σε 5 μόλις μέρες, σε μια επίφαση δημόσιας διαβούλευσης και λαϊκής συμμετοχής, καθώς τα περισσότερα είναι προαποφασισμένα.